تحلیل عناصر داستانی رمان«آتش زیر خاکستر» اثر «مسعود دیه‏جی»

چکیده هر داستانی در بر دارنده‏ی عناصری است که به شکل قاعده درآمده‏اند.هدف اصلی ما در این مقاله بررسی و تحلیل عناصر داستانی رمان «آتش زیر خاکستر» نوشته‏ی «مسعود دیه‏جی» نویسنده‏ی ترکمن است. رمان «آتش زیر خاکستر» روایتی است تاریخ‏گونه که موضوع اصلی آن حول حضور نیروهای روسیه در ایران شکل می‏گیرد و ماجرا در فضایی واقعی، در دل طبیعت ترکمن صحرا، به وقوع می‏پیوندد. این رمان معروف‏ترین اثر نویسنده‏ی معاصر ترکمن، «مسعود دیه‏جی» است. پژوهش در جنبه‏های تئوریک و عناصر داستانی این اثر می‏تواند به شناسایی بهتر موج داستان‏نویسی در ترکمن‏صحرا و طبقه‏بندی و تحلیل بهتر و درست‏تر این موج بیانجامد. بنابراین از آنجا که ضرورت اجرای چنین پژوهش‏هایی به خوبی احساس می‏شود، در این مقاله کوشیده‏ایم تا با استفاده از امکانات تحقیقاتی موجود، پژوهشی با محوریّت داستان و شناسایی و تحلیل عناصر داستان در اثری از نویسنده‏ی اقلیمی و معاصر کشورمان یعنی «مسعود دیه‏جی» ارائه دهیم و میزان دقّت نویسنده را در چگونگی استفاده از این عناصر داستان بررسی نماییم. از آن جایی که رمان «آتش زیر خاکستر» از رمان‏های رئالیستی ادبیات فارسی ایران محسوب شده و در ردیف ادبیّات داستانی نوین قرار می‏گیرد، ممکن است لازم باشد تا به ساختارهای داستانی نوین آن نیز توجّه شود و این امر میسّر نیست جز با تحلیل عناصر داستانی تشکیل‏دهنده‏‎ی این رُمان ضمن این که با توجّه به سوابق موجود، این مقاله، نخستین پژوهش رسمی در عناصر داستانی و ادبیات داستانی ترکمن‏صحرا است.